Het gebeurt altijd onverwacht. Je zat net nog samen koffie te drinken in de kantine, en nu ligt jouw collega onwel op de grond en heeft hulp nodig. Je bent BHV-er en je moet nu gaan handelen, maar er staat niet op zijn voorhoofd wat hij mankeert. Er is stress en je hoopt dat je juist handelt. Je wilt hulp krijgen, dan sta je er niet alleen voor. Je hoort iemand roepen dat 112 gebeld is, maar voorlopig ben je op jezelf aangewezen.

Iedere werknemer maakt deel uit van de noodorganisatie

Ik had onlangs een kennismakingsgesprek bij een nieuwe opdrachtgever en stelde de vraag: Hoe is jullie noodorganisatie eigenlijk geregeld?
“Ik mag het afkloppen, maar hier gebeurt gelukkig nooit iets” was het antwoord. Dat antwoord verbaasde mij niet, want dat hoor ik met grote regelmaat als ik op bezoek ben bij bedrijven.
“En als er wel wat gebeurt dan hebben we toch de BHV” vervolgde hij.

Maar is dat wel zo? Gebeurt er daadwerkelijk niks op de werkvloer? Of wordt het simpelweg niet gemeld en is het dus niet bekend? En is de BHV wel de noodorganisatie?

Die laatste vraag stel ik regelmatig aan mijn opdrachtgevers; is de BHV wel de noodorganisatie?
Daar moet iedereen meestal even over nadenken. De BHV-ers worden gezien als de eerstelijns noodorganisatie. Ik ben van mening dat dit slechts gedeeltelijk waar is.

BHV-ers worden, als het goed is, jaarlijks getraind om te kunnen handelen bij een incident. Als de externe hulpdiensten nodig zijn moet er worden opgeschaald en totdat deze arriveren moet de BHV-er het incident kunnen managen. Dat is een serieuze opgave.

Maar wat doet de collega die toevallig geen BHV-cursus heeft gevolgd? Daar zit de sleutel tot een soepel werkende noodorganisatie want iedere werknemer in een bedrijf maakt deel uit van de noodorganisatie en heeft daarin zijn eigen taken. BHV is werk, maar deel uitmaken van de noodorganisatie dus ook. En als het werk is heeft de deelnemer aan deze noodorganisatie, de collega zonder BHV-opleiding, ook recht op informatie.

De BHV-ers zijn opgeleid om beginnende branden te blussen, eerste hulp te verlenen en indien nodig op te schalen en zijn leidend in het geval van een incident.

Degene zonder BHV-opleiding hebben daarentegen ook belangrijke taken uit te voeren, zowel in de voorbereiding (preparatie) als tijdens een incident (repressie). Denk hierbij aan het gebruiken van de dichtstbijzijnde nooduitgang en het begeleiden van bezoek naar de verzamelplaats tijdens een ontruiming en het melden op de verzamelplaats bij de BHV-er. Maar het kan ook zeker nuttig zijn als iedereen op de hoogte is waar een AED kan worden opgehaald. Een BHV-er heeft op dat moment een leven te redden en het halen van een AED kan prima door een collega zonder BHV-opleiding.

Zo zijn er nog veel meer taken die door niet BHV-ers kan worden uitgevoerd. En als iedereen dat doet, wordt het leven van een BHV-er erg aangenaam.
De winst zit dus in de preparatie. Iedere medewerker moet wel op de hoogte worden gebracht van wat de taken zijn tijdens een incident. Hierdoor wordt men meer bewust van de eigen werkplek, wat vervolgens weer bijdraagt aan een soepel lopende noodorganisatie. Ook worden onveilige situaties eerder gemeld zodat deze worden opgelost.

Een mooi praktijkvoorbeeld is dat ik tijdens een bedrijfsbezoek voor het uitvoeren van de Risico-Inventarisatie een aantal werknemers van het betreffende bedrijf wat vragen stelde over hun werkplek. Een van die vragen was: “Weten jullie waar het dichtstbijzijnde blusmiddel is te vinden?” Geen van de medewerkers wist het antwoord, tot ik vroeg of ze mij konden vertellen waarom dat er een blusser-pictogram was opgehangen boven de plek waar hun jassen hingen. En inderdaad…de blusser was gevonden.

De actuele kennis van je eigen werkplek kan essentieel zijn tijdens een incident. Ook voor collega’s zonder BHV-opleiding.

Patrick de Wit

MaxPrevent
Samenwerken aan veiligheid